75 rocznica bitwy pod Surkontami – uroczyste obchody i nowy portal Stowarzyszenia

4 min czytania

75 lat temu, gdy w Warszawie trwało Powstanie, oddziały Okręgu Nowogródzkiego AK walczyły o przetrwanie i walkę o polską niezawisłość z wojskami sowieckimi. Przeprowadzone z sukcesem przez wojska Armii Krajowej akcje – Operacja „Ostra Brama” celem zdobycia Wilna z rąk niemieckich czy Powstanie Lwowskie 1944 r. u boku Armii Czerwonej, a następnie niespodziewane aresztowanie dowództwa okręgów i internowanie wielu żołnierzy spowodowało konieczność walki z kolejnym agresorem – tym razem sowieckim ponownie i ostatecznie zajmującym tereny polskich Kresów Wschodnich II RP.

21.08.1944 r. w małej wsi Surkonty niedaleko Lidy (woj. nowogródzkie, obecnie Białoruś) rozegrała się bitwa pomiędzy wojskami wewnętrznymi NKWD a oddziałem Okręgu Nowogródzkiego AK dowodzonym przez Komendanta Okręgu – mjr Macieja Kalenkiewicza (ps. „Kotwicz”). W wyniku uznawanej za kresowe Termopile bitwy (stosunek walczących wyniósł 10:1 na niekorzyść Polaków) zginęło 36 oficerów i żołnierzy AK, w tym hubalczyk, Cichociemny mjr Maciej Kalenkiewicz.

Pamięć o tej bitwie jest wciąż żywa pośród licznie zamieszkujących Ziemię Lidzką Polaków. Zbudowany w latach 90-tych XX w. przez władze polskie cmentarz wojenny w Surkontach jest otaczany przez nich, mimo szykan miejscowych władz, stałą opieką.

Od 2012 r. Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy AK co roku organizuje na Białorusi uroczyste obchody rocznicy bitwy. Nie inaczej było w tym roku. W dniu 17.08.2019 r. o godz. 11.00 na cmentarzu w Surkontach rozpoczęły się uroczyste obchody 75 rocznicy bitwy z udziałem przedstawiciela Premiera RP Mateusza Morawieckiego – Pani Minister Anny Szmidt-Rodziewicz, Prezes Związku Polaków na Białorusi – Pani Andżeliki Borys wraz z licznymi delegacjami poszczególnych oddziałów Związku oraz współorganizatorów obchodów – przedstawicieli  Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK, Światowego Związku Żołnierzy AK – Okręgu Wileńsko-Nowogródzkiego, Fundacji Pomocy i Więzi Polskiej „Kresy RP” oraz Fundacji Pamięci Historii i Kultury Polskiej na Białorusi. Na grobach żołnierzy złożone zostały kwiaty i zapalone znicze, a polscy harcerze z Białorusi zaciągnęli warty przy poszczególnych mogiłach. Uroczystości rozpoczął apel poległych odczytany przez Prezesa Stowarzyszenia – Pana Artura Kondrata. Następnie ks. Andrzej Rodziewicz odprawił polową mszę świętą w intencji poległych żołnierzy. W trakcie uroczystości wręczone zostały Kresowe Krzyże Pamięci dla osób szczególnie zasłużonych dla krzewienia patriotyzmu i polskości na terenie Białorusi, a na jej zakończenie zaśpiewana specjalnie na tę okazję pieśń o uczestnikach bitwy przez barda Pana Macieja Wróblewskiego.

Dzień obchodów 75 rocznicy bitwy pod Surkontami zakończyły koncerty patriotyczne w wykonaniu dzieci i młodzieży z oddziałów Związku Polaków na Białorusi oraz artystów przybyłych na uroczystości z Polski.

Kresowi Żołnierze Niezłomni, którzy przez cały okres II wojny światowej w szeregach Armii Krajowej walczyli o polską niepodległość z wieloma wrogami – okupantami niemieckim i sowieckim, partyzantką sowiecką, bandami UPA itp. zasługują na naszą pamięć. Na docenienie zasługują także „cisi” strażnicy mogił poległych żołnierzy AK na Białorusi, pamiętający stale o rocznicy bitwy pod Surkontami i innych potyczek polsko-sowieckich.

Celem upowszechnienia wiedzy o bitwie pod Surkontami w jej 75 rocznicę nasze Stowarzyszenie na swej stronie internetowej stworzyło portal w interesujący sposób przybliżający przebieg bitwy i bohaterów tamtych wydarzeń :

 www.armiakrajowa-lagiernicy.pl/surkonty

Nie pozwólmy, aby pamięć o tamtych wydarzeniach była nadal nieobecna w powszechnej świadomości Polaków w Kraju.

 

Partner projektu : Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Fundusz Promocji Kultury

Sponsor projektu : PZU S.A.

Udostępnij ten Artykuł