Czesław Haraburda |
|
| Imię ojca: | Wincenty |
| Imię matki: | Kazimiera |
| Nazwisko rodowe matki: | |
| Data urodzenia: | 1931-12-05 |
| Miejsce urodzenia: | folwark Hubicze – wieś Trosiejki, pow. Nowogródek, woj. nowogródzkie – prawidłowy rok urodzenia 1924 |
| Data śmierci: | 2008-05-08 |
| Miejsce śmierci: | Tychy |
| Przynależność do AK lub organizacji pokrewnych: | 02.1943-01.1945 r. Okręg Nowogródzki AK, Obwód Baranowicze – bezpośredni dow. Kazimierz Popławski (ps. „Michał”), następnie od 05.1943 r. – Walery Tryfonow (ps. „Kostek”); folwark Hubicze (majątek ziemski jego rodziny) – magazyn broni i amunicji, punkt nasłuchu radiowego i produkcji min, odpowiedzialny Jan Haraburda (brat); uczestnik walk z Niemcami w Puszczy Nalibockiej, akcji zbrojnych w miejscowościach : Stołpce, Trosiejki, Worończa, Kamienny Bród i inne. Członek 66-osob. oddziału dywersyjnego – utrudnianie ruchu kołowego Niemców, niszczenie dokumentacji kontyngentów i linii telekomunikacyjnych, wycinanie słupów telef., wysadzenie 31.07.1943 r. mostu na Niemnie w Stołpcach; uczestnik Akcji „Burza”, nieudane negocjacje z partyzantką sowiecką; 02.1945-04.1946 – Ruch Oporu AK – oddział samoobrony przed represjami sowieckimi na miejscowej ludności polskiej (wywózkami, konfiskatą mienia, aresztowaniami) |
| Stopień wojskowy, funkcja, pseudonim: | szeregowy; ps. „Ryś” |
| Miejsce zamieszkania przed aresztowaniem: | Worończa, woj. nowogródzkie |
| Aresztowanie – okoliczności, data, miejsce: | 15.09.1946 r. przez NKWD w Puszczy Białowieskiej przed przekroczeniem rzeki Narwi, koło Białowieży wraz z oddziałem AK – resztek żołnierzy Obwodu Baranowicze chcących przedostać się do Polski; z bronią (karabin maszynowy), ranny – wykrwawiony i półprzytomny dostał się do niewoli sowieckiej |
| Więzienia: | Baranowicze (szpital więzienny – 25 dni; więzienie na Krzywym Kole), Mińsk, Orsza, Smoleńsk, Wiaźma, Moskwa (Łubianka) |
| Kara – paragraf, rodzaj, wymiar: | za działalność w AK i posiadanie broni; art. 63-1a, 70 (terroryzm),72 i 74 KK BSRR; wyrok najpierw trybunału wojennego Okręgu Moskiewskiego, a następnie trybunału wojskowego Białoruskiego Okręgu Wojskowego z dnia 24-26.09.1946 r.; kara śmierci, zamienioną po 6 miesiącach więzienia w Mińsku na 25 lat obozów katorżniczych o podwyższonym rygorze i 5 lat zesłania z uwagi na podany rok urodzenia 1931; w 1956 r. po rewizji wyroku karę zmniejszono do 12,5 roku |
| Łagry – nazwy, okres pobytu: | 06.1947-05.1958 Komi ASSR – Inta – Ugol; w 1949 r. wysłany do Mińska jako świadka w procesie ks. kapelana mjr Stanisława Szaplewicza; Inta – praca w brygadzie bicia szybów; 07-21.05.1958 r. więzienie nr 1 Brześć nad Bugiem, przekazanie polskiej prokuraturze w Terespolu |
| Zapamiętani współwięźniowie: | Inta : ks. kapelan mjr Stanisław Szaplewicz, po wojnie w Tychach : Mieczysław Kowalewski, Stanisław Barszewicz i Stanisław Boradyn, po wojnie w Warszawie : Czesław Macutkiewicz, Marian Dąbrowski, Witalis Jemiołkowski |
| Data zwolnienia: | 05.1958 |
| Zesłanie: | nie |
| Data powrotu do Kraju: | 21-05-1958 |
| Miejsce powrotu: | Terespol, Pszczyna, Tychy |
| Posiadane odznaczenia: | |
| Inne informacje: |
W latach 1931-39 Pan Haraburda uczęszczał do Szkoły Powszechnej w Worończy. Należał do ZHP i pomagał ojcu w pracach na roli. Jego rodzinny majątek Hubicze został w 1943 r. podczas okupacji niemieckiej rozgrabiony, a następnie spalony przez Niemców. Także jego dwaj bracia służyli w AK Okręgu Nowogródek – Stanisław (zm. 1943 r. w starciu z Niemcami) i Jan (zm. w Polsce w latach 80-tych). Po powrocie do Kraju z łagrów pracował w górnictwie – kopalnie „Wesoła”, „Bolesław Śmiały”. Aktywny działacz „Solidarności”, represjonowany przez UB. Po wielu ciężkich chorobach zmarł w Tychach 08.05.2008 r. i został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Tychach – kwatera A, nr 6/085a/b. |
Skany / fotografie:
Informacje biograficzne i materiały archiwalne przedstawione w Bazie pochodzą z archiwum Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK oraz archiwów rodzinnych poszczególnych kombatantów. W przypadku jakichkolwiek pytań lub uzupełnień do Bazy prosimy o kontakt pod adresem: koordynatorpp@armiakrajowa-lagiernicy.pl. W planach Stowarzyszenia jest dalsza rozbudowa Bazy i uzupełnianie dotychczasowych biogramów dalszymi informacjami archiwalnymi.
Fundator Bazy: Fundacja PKO BP
partner : Fundacja Lotto
