Aniela Łoś z d. Dziewulska |
|
| Imię ojca: | Władysław |
| Imię matki: | Jadwiga |
| Nazwisko rodowe matki: | Malinowska |
| Data urodzenia: | 20-06-1916 |
| Miejsce urodzenia: | Kraków |
| Data śmierci: | 10-01-2004 |
| Miejsce śmierci: | Warszawa |
| Przynależność do AK lub organizacji pokrewnych: | tajne nauczanie w Wilnie; od jesieni 1942 r. żołnierz Okręgu Wileńskiego AK – łączniczka, a następnie kierownik łączności wewnętrznej szefa Sztabu na miasto Wilno, sekretarz szefa Sztabu, prowadzenie archiwum |
| Stopień wojskowy, funkcja, pseudonim: | ps. „Krystyna” |
| Miejsce zamieszkania przed aresztowaniem: | Wilno, ul. Dobra |
| Aresztowanie – okoliczności, data, miejsce: | 17.10.1944 r. w Wilnie przez NKWD bez broni i obciążających dokumentów – wpadła w kocioł zastawiony w lokalu szefa Sztabu Okręgu – ppłk Lubosława Krzeszowskiego (ps. „Ludwik”) |
| Więzienia: | Wilno (ul. Ofiarna, Łukiszki, przejściowe w byłym klasztorze ss. Wizytek) |
| Kara – paragraf, rodzaj, wymiar: | za przynależność do AK skazany z art. 58-1a, 11 KK RFSRR -10 lat łagru, 5 lat pozbawienia praw obywatelskich i konfiskata majątku |
| Łagry – nazwy, okres pobytu: | 10.1944-01.1945 – Prawieniszki koło Kowna; 02.1945-1948 – Komi ASSR – Mesju; 1948-18.10.1954 r. – obw. irkucki – Tajszet – Ozierłag – specobóz na tzw. trasie tajszeckiej – słaba fizycznie więc przerzucana z obozu do obozu, różne prace fizyczne w zakresie obsługi obozu, cieśla, stolarz, prace leśne, rolne, buchalteria |
| Zapamiętani współwięźniowie: | |
| Data zwolnienia: | 18.10.1954 r. |
| Zesłanie: | 10.1954-11.1955 – Krasnojarski Kraj, rej. Suchobuzimskij, Bolszaja Murta – robotnik sowchozu, potem gospodyni w baraku Polaków |
| Data powrotu do Kraju: | 04.12.1955 r. |
| Miejsce powrotu: | Toruń, Warszawa |
| Posiadane odznaczenia: | Krzyż Walecznych (legit. nr 32512), Krzyż Armii Krajowej, Medal Wojska, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (legit. nr 33031, 1949 r.) |
| Inne informacje: |
Córka Władysława Dziewulskiego (1878-1962) – rektora Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie i dyrektora Obserwatorium Astronomicznego w tym mieście, a także jednego ze współzałożycieli po II wojnie światowej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1938 r. ukończyła studia wyższe w Wilnie, uzyskując stopień magistra astronomii. Po powrocie do powojennej Polski z zesłania w latach 1956-59 r. pracowała w Państwowym Instytucie Hydrologiczno–Meteorologicznym, by od 1959 r. pracować w Instytucie Geofizyki PAN. Po doktoracie, w 1968 r., została adiunktem, a w roku 1974 — docentem i objęła kierownictwo Zakładu Fizyki Atmosfery. Pracę zawodową zakończyła w 1990 r. Autorka wielu specjalistycznych publikacji z dziedziny astronomii. Pani Łoś wydała także 2 publikacje wspomnieniowe pt. „Konwój strzela bez uprzedzenia: Polki w więzieniach i łagrach sowieckich (1944-1956)”, 1994 r. oraz „Mówią, o Panie żeś nas upokorzył…”, 1997 r. W 1991 r. udzieliła wywiadu biograficznego Archiwum Wschodniemu : https://audiohistoria.pl/nagranie/1595-aw_i_0461. Aktywny członek Światowego Związku Żołnierzy AK, Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK oraz Klubu Historycznego im. Gen. Stefana Grota–Roweckiego. Pani Aniela zmarła w 2004 r. w Warszawie i została pochowana na Powązkach Wojskowych – kwatera : D18 Kol Lewe A, rząd : 7, grób: 4. |
Skany / fotografie:
partner : Fundacja Lotto
