Ejszyszki
(Eisiskes,Salcininkai rajonas,
- Ejszyszki, rej. solecznicki, okr. wileński
do 1939 r. gm. Ejszyszki, pow. lidzki woj. nowogródzkie)
Na cmentarzu parafialnym w Ejszyszkach przy ul. Mickiewicza Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w centralnym jego punkcie ustawiła w 2009 r. kwaterę żołnierzy Armii Krajowej ekshumowanych z nieupamiętnionych miejsc pochówku w okolicach Ejszyszek. W miesiącach poprzedzających to wydarzenie z inicjatywy solecznickiego Oddziału Rejonowego Związku Polaków na Litwie oraz ROPWiM na grodzisku w Ejszyszkach były prowadzone prace archeologiczno-ekshumacyjne, celem których było odnalezienie miejsca pogrzebania żołnierzy oddziału pod dowództwem por. Jana Borysewicza (ps. „Krysia”), poległych w walce z oddziałami NKWD zimą 1945 roku. W toku prac na ejszyskim Majaku archeologom udało się odnaleźć szczątki trzech osób. Niestety, do końca nie udało się ustalić, czy jest wśród nich porucznik „Krysia”. Wśród wydobytych szkieletów są najprawdopodobniej szczątki konspiratora z placówki AK Tamulewicza, żołnierza Józefa Kwietnia ps. „Mucha” oraz nieznanego żołnierza AK. 7 listopada 2009 r. odbyły się uroczystości pogrzebowe. Przewodniczył im biskup polowy Wojska Polskiego, ks. Tadeusz Płoski.
Według relacji starosty gminy Ejszyszki M. Bogdziuna, na wiosnę 2015 r. pracownicy IPN pobrali próbki szczątków pochowanych żołnierzy w celu dokonania badań DNA. Przypuszczenia, że wśród ekshumowanych szczątków są prochy J. Borysewicza ps. „Krysia” nie potwierdziły się.
Kwatera składa się z krzyża głównego oraz 4 mniejszych krzyży nagrobnych. Na krzyżu głównym umieszczona została następująca inskrypcja w jęz. polskim i litewskim :
W hołdzie/ żołnierzom Armii Krajowej/ synom tej ziemi/ poległym/ w latach 1944-45/ w walkach/ z oddziałami sowieckimi/ spoczywającym/ w bezmiennych mogiłach/ Ziemi Wileńskiej/ i Nowogródzkiej/ Cześć Ich pamięci !
Obok, po obu jego stronach znajdują się indywidualne groby żołnierzy Armii Krajowej z inskrypcjami :
por. Jan Borysewicz „Krysia” – poległ pod Kowalkami 21.I.1945
NN żołnierza AK – Puszcza Rudnicka – ekshumowany przez IPN 2018 r.
NN żołnierza AK – Monkiewicze – ekshumowany przez IPN 2018 r.
Nieznany żołnierz Armii Krajowej 1945 r.
