W dniu 8 lipca 2013 r. przedstawiciele Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej: Andrzej Siedlecki, Artur Kondrat, Edward Klonowski i Wiesław Piątek złożyli w Ponarach hołd pamięci i zapalili znicze pomordowanym przez okupanta niemieckiego i współdziałających z nim kolaborantów litewskich.
W Ponarach dokonano straszliwej masakry ludzi – zamordowano kilka tysięcy Polaków oraz ponad 80 tysięcy obywateli polskich narodowości żydowskiej i innych narodowości. Wśród ofiar ponarskich Polaków znaczna część to żołnierze Polskiego Państwa Podziemnego, żołnierze Armii Krajowej i Związku Wolnych Polaków, harcerze z Szarych Szeregów, uczniowie wileńskich gimnazjów, przedstawiciele inteligencji polskiej w tym profesorowie Uniwersytetu Stefana Batorego, księża, nauczyciele i cały kwiat polskich patriotów zaangażowanych w konspirację i walkę z hitlerowskim okupantem. Kiedy spogląda się na tablice pamięci pomordowanych przerażenie obejmuje czytających gdy widzi się nazwiska 16 i 17 letnich dzieci – młodzieży gimnazjalnej i harcerskiej.
Polaków do Ponar przywożono z więzienia na Łukiszkach i siedziby gestapo przy ul. Ofiarnej gdzie ich torturowano. Przywożono także zakładników z łapanek ulicznych, których śmierć miała wzbudzić strach i przerażenie, aby decyzje władz niemieckich były wykonywane bezwarunkowo.
Kultura i nauka polska poniosły olbrzymie straty wraz ze śmiercią w Ponarach sławnych naukowców: profesora Kazimierza Pelczara – światowej sławy onkologa, Mieczysława Gutowskiego – profesora prawa skarbowego, adwokata Stanisława Węsłowskiego – kompozytora i pierwszego konspiracyjnego prezydenta Wilna, Mieczysława Engiela – posła, Wandy Rewińskiej – profesora geografii, zasłużonej działaczki harcerskiej i niepodległościowej, aktora Karola Wyrwicza Wichrowskiego – dyrektora teatru muzycznego „Lutnia” w Wilnie, wielu adwokatów i doktorów różnych nauk.
Egzekucje rozpoczęły się w lipcu 1941 roku. Początkowo przeprowadzali je żołnierze ze specjalnego niemieckiego Sonderkommando, a w latach 1942 – 1943 mordu dokonywali przeważnie Litwini – kolaboranci „szaulisi” i ochotnicy nienawidzący Polaków.
Wiele ofiar ponarskich to osoby zatrzymane na podstawie donosicieli litewskich i list proskrypcyjnych przygotowanych przez litewską tajną policję Saugumę.
Przedstawiciele Stowarzyszenia odmówili modlitwy za pomordowanych prosząc Boga o przyjęcie ich do bliskiego grona.
Cześć pomordowanym!
