W przeddzień obchodów tragicznej rocznicy inwazji sowieckiej na Polskę, która odmieniła na zawsze los Kresów Wschodnich II RP zebrani w Kuklówce Radziejowickiej kombatanci – Łagiernicy, a także przedstawiciele Związku Polaków na Białorusi uczestniczyli w szeregu atrakcji zaplanowanych dla nich przez nasze Stowarzyszenie, a także Fundację Pomocy i Więzi Polskiej „Kresy RP” (głównego organizatora tegorocznych obchodów).
W tym samym czasie młodzież z Mazowsza i Białorusi uczestniczyła w zorganizowanych specjalnie dla nich warsztatach patriotyczno-edukacyjnych w 100-lecie odzyskania niepodległości – warsztatach liderskich i historycznych.
W poniedziałek, 17 września obchody 79 rocznicy napaści Związku Sowieckiego na Polskę rozpoczęliśmy na Cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie. Pragnęliśmy w tym szczególnym dniu, wraz z naszymi Rodakami z Białorusi którzy tej rocznicy oficjalnie w swym kraju obchodzić nie mogą, na jego początek pochylić głowy i złożyć hołd poległym w obronie Ojczyzny bohaterom, a także tysiącom obywateli polskich wywiezionych przez Sowietów na zesłanie.
Pierwsze kroki wraz z kombatantami skierowaliśmy do Panteonu Żołnierzy Wyklętych – na tzw. „Łączkę”, gdzie po wprowadzeniu historycznym Pani Anety Hoffmann złożyliśmy kwiaty, zapaliliśmy znicze pamięci i pomodliliśmy się o zbawienie dusz żołnierzy i działaczy niepodległościowych zamordowanych przez komunistów. Mieliśmy przy tym okazję krótko spotkać się także z prof. Krzysztofem Szwagrzykiem – wiceprezesem Instytutu Pamięci Narodowej, który przybliżył nam stan prac nad zidentyfikowaniem ofiar pochowanych w tym miejscu potajemnie w latach 40 i 50-tych XX w.
Wierzymy, że uda się badaczom odszukać i godnie pochować szczątki wielu Żołnierzy Niezłomnych, a wśród nich obrońców Kresów Wschodnich II RP.
Następnie goście z Białorusi wraz z nami w cichej modlitwie złożyli hołd ofiarom katastrofy smoleńskiej. Dalej swe kroki skierowaliśmy do symbolicznej Mogiły Sybiraków, gdzie wspominaliśmy ofiary represji sowieckich lat 1939-41, a także tych z czasów kolejnej i ostatecznej okupacji sowieckiej po roku 1944. Wielu kombatantów na wykutych w kamieniu listach łagrów sowieckich i miejsc zesłań Polaków odnalazła te, w których i oni sami odbyli wyroki wieloletnich łagrów. Swymi wspomnieniami podzielili się : Pan Zenon Bieńko ze Związku Polaków na Białorusi oraz Pan płk Antoni Łapiński.
Na koniec nasza liczna delegacja odwiedziła groby dwóch bohaterów – Żołnierzy Niezłomnych – mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” i gen. Emila Fieldorfa „Nila” (grób symboliczny). I tu także zebrani wysłuchali garści wspomnień o tych wyjątkowych żołnierzach Rzeczypospolitej, a osobiste relacje Pana Michała Bauera i Pani Stanisławy Kociełowicz w niezwykły sposób wzbogaciły naszą wizytę w tym wyjątkowym miejscu. Zdaniem uczestników było to wspaniałe, podniosłe wprowadzenie do czekających nas tego dnia uroczystości.
Kolejnym punktem programu w dniu 17 września był udział w uroczystej mszy polowej w intencji ofiar inwazji i represji sowieckich, która tradycyjnie odbyła się na terenie Muzeum Katyńskiego. Po jej zakończeniu chętni mieli okazję zwiedzić Muzeum i nowootwartą wystawę czasową. .
Mszę koncelebrował biskup polowy Wojska Polskiego Józef Guzdek, ks. kpt. Marian Janocha, ks. komendant Janusz Bąk oraz ks. Stanisław Ciuchnicki z Diecezji Gnieźnieńskiej. „Prawda nie dała się zabić…..” – powiedział ks. Biskup, w 79 rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę, nawiązując tymi słowami do lat, kiedy ten fakt był ukrywany przed –polskim społeczeństwem. „Jeśli chcemy zachować wolność, musimy być wierni prawdzie.Oona jest warunkiem wolności i godności człowieka. Poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli.„
Następnie, list od Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego odczytał Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – Michał Dworczyk, a list od Ministra Obrony Narodowej – Mariusza Błaszczaka odczytał sekretarz stanu w MON – minister Sebastian Chwałek.
Następnie, głos zabrała prezes Federacji Rodzin Katyńskich, Izabela Saryusz – Skąpska
W uroczystościach uczestniczyli posłowie A. Melak i A. Macierewicz.
Po mszy delegacja kombatantów naszego Stowarzyszenia na czele z Prezesem Arturem Kondratem, delegacją Związku Polaków na Białorusi i Prezesem Fundacji Energa – Panem Leszkiem Urbą złożyła kwiaty przy Ścianie Pamięci Muzeum.
Kolejny punkt to główne uroczystości rocznicowe pod Pomnikiem Poległych i Pomordowanych na Wschodzie przy ul. Muranowskiej w Warszawie.
Stowarzyszenie wystawiło swój poczet sztandarowy.
Wysłuchaliśmy listów okolicznościowych od prezydenta Andrzeja Dudy oraz premiera Mateusza Morawieckiego.
Przemówienia wygłosili m.in. prezesi Federacji Rodzin Katyńskich i Związku Sybiraków oraz Prezes naszego Stowarzyszenia – Artur Kondrat. Prezes Stowarzyszenia przywitał w sposób szczególny Kombatantów z Kresów Wschodnich na czele z Panią Płk Weroniką Sebastianowicz oraz przedstawicieli Związku Polaków na Białorusi.
Na zakończenie obchodów 79 rocznicy napaści Sowietów na Polskę delegacje Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, Związku Polaków na Białorusi oraz prezes Fundacji Energa – Pan Leszek Urba z małżonką złożyli wieńce pod Pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie.
Wspólna fotografia na koniec obchodów oraz zapalenie zniczy pamięci przy tablicy poświęconej Matkom Sybiraczkom zakończyły te wyjątkowe obchody. Cieszymy się, że dane nam je było przeżyć z liczną delegacją naszych gości z dawnych Kresów Wschodnich II RP, strażników polskości na tym terenie.
Zarząd Stowarzyszenia
Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy AK pragnie serdecznie podziękować partnerom – organizatorom tegorocznych obchodów rocznicowych – Fundacji Pomocy i Więzi Polskiej „Kresy RP” oraz Fundacji Pamięci Historii i Kultury Polskiej na Białorusi za okazaną pomoc.