Przybyliśmy tu do miejsca pamięci narodowej na cmentarz w Wilnie do sanktuarium „Na Rossie” w 73 rocznicę wybuchu Powstania Wileńskiego – Operacji „Ostra Brama”, która została zaplanowana w ramach ogólnopolskiej „Akcji Burza”, gdzie w dniach od 7 do 13 lipca 1944 r. stoczyły chwalebny bój z okupantem niemieckim oddziały Armii Krajowej pod dowództwem ówczesnego pułkownika Aleksandra Krzyżanowskiego „Wilka”, dowódcy Okręgu Wileńskiego „Wiano”.
Historia Wileńszczyzny z okresu II wojny światowej pełna jest w wydarzenia burzliwych lat działalności polskiego podziemia niepodległościowego, dramatów ludzkich. Jednym z takich wydarzeń była próba utrzymania Wileńszczyzny w ramach Państwa Polskiego u schyłku II wojny światowej. Operacja „Ostra Brama” była próbą wyzwolenia Wilna i Wileńszczyzny z rąk niemieckich przez jednostki AK, w taki sposób, by tereny te nie przypadły jako trofeum nacierającej Armii Sowieckiej. Operacja podjęta na mocy rozkazu Komendanta Głównego AK i mająca swój tragiczny przebieg w dniach 07-13.07.1944 r. była dramatyczną i pełną straceńczego romantyzmu próbą zaakcentowania powrotu polskiej państwowości na tereny oswobodzone przez AK. W Operacji „Ostra Brama” wprawdzie udało się AK odbić Wilno, ale wskutek sowieckiej zdrady dowództwo AK zostało aresztowane, zaś ludność cywilna zapłaciła za swoje zaangażowanie wywózkami, a także aresztowaniami, zsyłkami i śmiercią.
W dniu 7 lipca 2017 r. na zaproszenie Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej oraz Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych goście i kombatanci udali się do Wilna na 73 rocznicę Operacji „Ostra Brama”. Na miejscu w Wilnie czekali już Kombatanci z Litwy na czele z Panem Edwardem Klonowskim i oraz kombatanci z szeregów AK z obecnej Białorusi na czele z Panią Pułkownik Weroniką Sebastianowicz.
W dniu 8 marca rozpoczęły się główne uroczystości poświęcone Powstaniu Wileńskiemu :
W kościele św. Teresy odbyła się uroczysta msza święta w intencji Polski i Żołnierzy Armii Krajowej. Uczestniczyli w niej przedstawiciele polskich władz państwowych, kombatanci, Polacy mieszkający w Wilnie oraz Stowarzyszenie „Brygada Inki” z Czarnego. Mszę świętą uświetnił śpiew chóru „Społem” z Mińska Białoruskiego. Po mszy świętej wszyscy uczestnicy uroczystości udali się na cmentarz Na Rossie. Podczas uroczystości na cmentarzu został odśpiewany Hymn Narodowy, a uczestnicy mogli wysłuchać bezpośrednio wspomnień uczestników walk o Wilno. Cieszy fakt, że na uroczystość przyszło tak wiele młodzieży wileńskiej. Podczas wszystkich uroczystości w Wilnie lokalna młodzież polonijna stała w poczcie sztandarowym Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej. Dziękujemy Wam za Waszą postawę patriotyczną oraz, że pielęgnujecie wartości polskie na dawnych Kresach Rzeczypospolitej, a w sposób szczególny w tym miejscu dziękujemy naszym koordynatorom na Wileńszczyźnie, Pani Honoracie Gawryłowskiej i Annie Adamowicz.
Po popołudniu w Domu Polskim odbył się koncert patriotyczny „Pamięć Walczących o Niepodległość” w wykonaniu chóru „Ojcowizna” z Wilna oraz kresowego chóru „Społem” z Mińska. Niewątpliwym wydarzeniem artystycznym był spektakl pt. „ Wieczór Żołnierzy Wyklętych” w wykonaniu młodzieży ze Stowarzyszenia Brygada Inki. Spektakl opowiadał o losach „Inki” – sanitariuszki z Brygady Wileńskiej i wspomnieniach jej kolegów – Żołnierzy Armii Krajowej. Wszyscy byli pod wrażeniem spektaklu, a w szczególności śpiewu młodych wokalistów: Pauliny Hepner i Szymona Hubnera.
Po kolacji część uczestników udało się na spacer po Wilnie.
Następny dzień uroczystości przyniósł kolejne niezapomniane przeżycia i wzruszenia. W Boguszach oddaliśmy hołd wszystkim poległym i zdradzonym przez Sowietów, Żołnierzy Armii Krajowej. W tym miejscu stoi symboliczny kamień, gdzie została zaproszona na wspólne rozmowy z sowietami 19 osobowa kadra dowódcza wchodząca w skład poszczególnych Brygad Wileńskich wraz z jednym oficerem kontrwywiadu z Okręgu Nowogródzkiego. W tym miejscu należy z całą stanowczością podkreślić okrutną zdradę zaplanowaną przez Sowietów, gdzie pierwotnie ów narada mająca na celu podjęcie wspólnej walki z okupantem niemieckim skończyła się podstępnym aresztowaniem i wywiezieniem polskich oficerów w celu likwidacji.
Wielkim wzruszeniem było spotkanie z naszymi rodaczkami, które pamiętają tamte wydarzenia i które pielęgnują groby polskie. Polacy mieszkający w Boguszach i okolicach na czele ze starostą Panem Andrzejem Żabiełowicz oraz Panem Mirosławem Andruszkiewiczem, nie kryli również wzruszenia, że tak duża grupa rodaków z Polski przyjechała do Bogusz i pamięta o żołnierzach, którzy oddali życie i długie lata swojej wolności w imię obrony granic Rzeczypospolitej Polskiej.
Z Bogusz uczestnicy uroczystości ruszyli, by odwiedzić cmentarze żołnierzy AK, którzy polegli w walce z okupantami. Najpierw położone nieopodal Piktakańce, gdzie pochowani są dwaj żołnierze AK – Stanisław Grekin i Jan Iwaszko, następnie zaś Kalwaria Wileńska. Po południu przyszedł czas na Kolonię Wileńską, gdzie także odprawiona została msza święta za poległych.
W ramach wyjazdu do Wilna mieliśmy okazję odwiedzić polską szkołę w Podbrodziu. Dzięki Panu Piotrowi Grzegorzewskiemu – Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej przekazało środki czystości, a Stowarzyszenie Brygada Inki przekazało ogromną ilość przyborów szkolnych, sportowych, odzieży. Zgromadzone dzieci były pod wielkim wrażeniem darów z Polski. Po odwiedzinach w polskiej szkole delegacja Stowarzyszenia w składzie Pan Major Antoni Łapiński, Monika Brzezińska, Cezary Olczyk i Piotr Grzegorzewski udali się do Zułowa, miejsca urodzenia Marszałka Józefa Piłsudskiego, gdzie oddali Mu hołd.
Ostatnim wydarzeniem w dniu 9 lipca była msza święta w Kalwarii Wileńskiej w intencji poległych za Ojczyznę żołnierzy Armii Krajowej. Po mszy świętej zostały złożone kwiaty na grobach poległych żołnierzy.
W ostatnim dniu uroczystości 10.07.2017 r. odbył się apel pamięci w Ponarach – miejscu kaźni wielu tysięcy Polaków i Żydów – ludności Wilna.
W drodze do Polski zatrzymaliśmy się na krótki odpoczynek w Trokach, gdzie mogliśmy podziwiać przepiękny zamek.
Zarząd Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej składa podziękowania wszystkim instytucjom i wolontariuszom za wkład i ciężką pracę w przygotowaniu uroczystości. Szczególne podziękowania dla Pani Honoraty Gawryłowskiej , która pomagała w organizacji uroczystości na Litwie, młodzieży z Wilna, która stała w poczcie Stowarzyszenia.
Z całego serca dziękujemy wszystkim partnerom uroczystości na Wileńszczyźnie, a w sposób szczególny Urzędowi ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, bez którego nie byłoby możliwe zorganizowanie uroczystości 73 rocznicy Operacji „Ostra Brama”, Panu Ministrowi Antoniemu Macierewiczowi za nieodpłatne zapewnienie autokarów uczestnikom obchodów, Domowi Kultury Polskiej w Wilnie za pełną współorganizację uroczystości, a w sposób szczególny kierownikowi Panu Władysławowi Wojniczowi, Stowarzyszeniu Inicjatyw Społecznych Regionu Północno-Wschodniego RP z siedzibą w Sejnach za współorganizację uroczystości, Fundacji Banku Polskiego PKO na czele z Panią Prezes Małgorzatą Głębicką, Stowarzyszeniu Solidarność Walcząca, które reprezentował Pan Piotr Rzewuski i jednocześnie koordynując poszczególne elementy uroczystości, Burmistrzowi Ryszardowi Madziarowi za ogromną pomoc i wsparcie podczas obchodów, delegacji Grodziska Mazowieckiego z inicjatywy Burmistrza Tomasza Krupskiego, partnerowi „Brygadzie Inki” z Czarnego na czele z Panem Mariuszem Biroszem, chórowi „Społem” z Mińska Białoruskiego oraz „Ojcowizna” z Wilna, bardowi Aleksandrowi Haszlerowi, obsłudze TV Panu Mateuszowi Jeżmańskiemu i Tomaszowi Truszczyńskiemu oraz wyjątkowo zaangażowanym koordynatorom wspomagającym: Pani Anecie Hoffmann, Monice Brzezińskiej, Monice Roguskiej, Piotrowi Grzegorzewskiemu, Wiktorii Zvonik, Cezaremu Olczykowi oraz Jackowi Bartczak
Zarząd Stowarzyszenia
Organizacja obchodów 73 rocznicy Operacji „Ostra Brama” w Wilnie została sfinansowana przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Podziękowania:
Współorganizatorzy:
Galeria